Textually Invisible? Emporia on the Southern Shore of the Baltic in Scandinavian Medieval Sources.

Czy emporia południowego brzegu Bałtyku są widoczne w średniowiecznych źródłach skandynawskich? (Polish)

The present study focuses on early medieval trading places, so-called emporia, along the southern Baltic coast in today's territories of Schleswig, Mecklenburg, and Pomorze, and their prominence in Old Norse literature. Intriguingly, from the archaeologically identified sixteen places, only two are attested in the high-medieval textual sources from Iceland, namely Hedeby (ON Heiðabýr/Heiðaboer) and Wolin (ON Jómsborg). A close text-based analysis on the former highlights Hedeby as a crucial station for commercially, militarily and religiously motivated expeditions along the Austrvegr ("the Eastern way") - albeit not unique in its importance for mobile Scandinavians among numerous other places in the Viking world. The textual sources also suggest that the literary memory of the Baltic is restricted to the tenth to twelfth centuries. Hence, we can assume that writing and memory was attached to the emerging Danish royal power as is evidenced in the numerous narratives on Haraldr Gormsson and his son Sveinn tjúguskegg and their presence in the two trading places. Eventually, the article serves as a case study for the functions of the numerous emporia that are archaeologically, but not textually visible. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Niniejszy artykuł jest poświęcony wczesnośredniowiecznym rynkom, tak zwanym emporiom, położonym na południowym brzegu Bałtyku na obecnych terytoriach Szlezwiku, Meklemburgii i Pomorza, oraz ich obecności w źródłach skandynawskich. Jest intrygujące, że spośród szesnastu zidentyfikowanych archeologicznie emporiów tylko dwa są poświadczone w średniowiecznych tekstach z Islandii: Hedeby (st. nord. Heiðabýr/Heiðaboer) i Wolin (st. nord. Jómsborg). Analiza tych tekstów pokazuje, że Hedeby było ważnym przystankiem na Austrvegr ("wschodniej drodze") dla kupców, wojowników czy pielgrzymów - nawet jeżeli jego znaczenie nie było wyjątkowe w skali świata skandynawskiego. Źródła pisane również wskazują, że literacka pamięć o Bałtyku była ograniczona do X-XII w. Możemy zatem podejrzewać, że pamięć i tradycje pisane o Bałtyku są związane z formującym się królestwem Danii, jak na to wskazują liczne przekazy o Haraldzie Gormssonie i jego synu Swenie Widłobrodym, i o ich obecności w obu wspomnianych emporiach. Końcowa część artykułu poświęcona jest funkcjom także tych emporiów, które są poświadczone archeologicznie, ale są nieobecne w źródłach pisanych. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Studia Maritima is the property of University of Szczecin Press / Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecinskiego and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)