مدارس التأليف في قواميس اللغة العربية. (Arabic)

AUTHORSHIP SCHOOLS in ARABIC LANGUAGE DICTIONARIES. (English)
ARAP DİLİ SÖZLÜKLERİNDE TE’LÎF EKOLLERİ. (Turkish)

This study will deal with the approaches of copyright in Arabic language dictionaries throughout history. The emergence of the science of meâcim and the reasons for the classifications in this field will also be mentioned, and also why these sources are named as "mu‘cem/meâcim" and "kâmûs/kavâmîs". The study covers five linguistic lexicon schools. These; It is the 'Ayn school' attributed to Halîl b. Ahmed al-Ferâhîdî (d. 170/786). Thereare a number of lexicographers who are subject to this method of Farahidi. The author of the book "el-Cemhere", which is based on the roots (structures) of words in the classification and use of public in his book, is the al-Jamhare school of Ibn Durayd (d.321/933) in his work, there is the Mekâyis school of (Ibn Fâris (d.395/1004), the author of the book "Mekâyîsi'l-Luga", which is based on the alphabetical order of the letters. In addition, the es-Sıhah school attributed to Cevherî (d. 393/1003) and theauthor of the book "Esâsül'l-Belâga", Zemaḫsherî, who avoided the order based on the taqlib system and the roots of the words, by following the order of the word in the author's classification of mu'cem. There is also the school of "al-Asas", which is attributed to (d.538/1143). In this book, the author has paid attention to the word of rhetoric in Qur'an and Hadis by declaring the indications of real and metaphorical words. Zemaḫshari's method of forming a public influenced those who came after him. In our study, we will follow the descriptive analysis approach while examining the characteristics of publics. We will also discuss the most important Kamus in terms of from, method of arrangement and the influence of the Arabic language Kamus writing tradition. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Bu çalışma, tarih boyunca Arap dili sözlüklerindeki telif yaklaşımlarını ele alacaktır. Meâcim ilminin ortaya çıkışına ve bu alandaki tasniflerin sebeplerine ayrıca bu kaynakların neden “mu‘cem/meâcim” ile “kâmûs/kavâmîs” olarak isimlendirildiğine de değinilecektir. Çalışma beş dilbilimsel lügat ekolünü kapsamaktadır. Bunlar; "Ayn"eserinin sahibi olan ve bu eserinde mahreçleri, kökleri ve aynı harflerin farklı sıralanmasından doğan köklerin aynı yerde toplanmasını (takîb sistemi) esas alan Halîl b. Ahmed el-Ferâhîdî’ye (ö.170/786) nispet edilen “Ayn” ekolüdür. Ferâhîdî'nin bu metoduna tabi olan bir dizi lügat âlimi bulunmaktadır. Kitabında kamusun tasnifi ve kullanımında kelimelerin köklerini (yapılarını) esas alan el- Cemhere kitabının müellifi İbn Düreyd’in (ö.321/933) el-Cemhere ekolüdür. Eserinde harflerin alfabetik tertibine dayanan Mekâyîsiʼl-luga kitabının müellifi olan İbn Fârisʼin (ö. 395/1004) Mekâyîs ekolü bulunmaktadır. Ek olarak mu‘cemin tasnifinde kelimelerin mahreçlerinin tertibine uyarak, taklîb sistemini ve kelimelerin köklerini esas alan tertipten uzak duran Cevherîʼye (ö. 393/1003) nispet edilen es-Sıhah ekolü ve Esâsülʼl-belâga kitabının yazarı Zemahşerîʼye (ö. 538/1143) nispet edilen el-Esas ekolü de bulunmaktadır. Müellif bu kitabında Kur’an-ı Kerim’de ve hadis-i şeriflerde yer alan ve belagat sözlerine hakiki ve mecazi kelimelerin delaletlerini beyan ederek ihtimam göstermiştir. Zemaḫşerîʼnin kamusu oluşturma metodu kendisinden sonra gelenleri etkilemiştir. Çalışmamızda kamusların özelliklerini incelerken betimsel analiz yaklaşımını izleyeceğiz. Ayrıca en önemli kamusları şekil, tertip metodu ve Arap dili kamus yazım geleneğinin etkisi üzerinden de ele alacağız. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

ستتناول هذه الدراسة مناهج التأليف في قواميس اللغة العربية عبر التاريخ، وسنتحدث عن نشأة علم المعاجم وأسباب تصنيفها، كما سنتطرق إلى سبب تسمية هذه المصادر بـ"المعجم/ المعاجم"و"القاموس/القواميس"،واحتوت الدراسة على خمس مدارس للمعاجم اللغوية؛هي: مدرسة العين التي تنسب للخليل بن أحمد الفراهيدي (ت.170هـ/786م) صاحب كتاب "العين" الذي اعتمد في التصنيف على أسس المخارج واألبنية والتقاليب، وقد اتبع عدد من علماءاللغة الفراهيدي في منهجه هذا، ومدرسةَل الجمهرة التي تنسببن دريد (ت.321هـ/933م)؛ صاحب كتاب"الجمهرة"،الذياعتمد في منهجه على اتخاذ األبنية أساسا في تصنيف القاموس واستخدامه، ومدرسة المقاييسلنسبتهاَلبن فارس (ت.395هـ/1004م) صاحب "مقاييس اللغة" الذي اعتمد على الترتيب الهجائي للحروف، ومدرسة الصحاح، لنسبتها للجوهري (ت.393هـ/1003م)؛ الذي اتبع منهج الترتيب الصوتي لكلمات المعجم في تصنيفه،مبتعداعن ترتيب التقاليب واألبنية، ومدرسة األساس، نسبة للزمخشري (ت. 538هـ/1143م)؛ صاحب"أساس البالغة"الذيأظهر اهتمامابالكلمات البالغية في القرآن الكريم والحديث الشريفمن خالل بيان دَلَلت الكلمات الحقيقية والمجازيةفيها َّ، وقد أثر منهج ُ الزمخشري في صنعة القواميس التي جاءت بعده، وسنتبعفي هذه الدراسةمنهج التحليل الوصفي َلستعراض مميزات القواميس،وسنتطرقألهم المعاجم من خالل شكلها وطريقة ترتيبها وتأثرها بتقاليدالمدارس المعجمية. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Kalemname is the property of Kalemname and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)