ABBÂSÎLER’IN KURULUŞ DÖNEMINDE EDIP BÜROKRAT TIPOLOJISININ MAĞRUR BIR ÖRNEĞI: UMÂRE B. HAMZA. (Turkish)

AN ARROGANT EXAMPLE OF INTELLECTUAL BUREAUCRAT TYPOLOGY IN THE EARLY ABBASIDS: ʿUMĀRA B. ḤAMZA. (English)

In the last period of the Umayyads, some clerks of mawālī origin began to have a voice in the administration and to draw attention to their intellectual aspects. These people, culturally equipped and experienced in administrative life, provided the emergence of the adīb (enlighted writer/man of letters) bureaucrat typology in the Islamic world. One of them, ʿUmāra b. Ḥamza (d. 199/814-15 [?]) came forward as a high-level clerk and statesman during the establishment years of the Abbasids. ʿUmāra has an extremely arrogant aspect, which was the subject of idioms. The Abbasid caliphs put up with this feature because of his usefulness and ability. ʿUmāra’s official and personal letters were highly appreciated; for this reason, he was mentioned among the top ten masters of eloquence in the 3-4th/9-10th century of the Islamic world. Many anecdotes have been recorded about him due to the various events he experienced as a clerk, tax administrator, governor and diplomat, and his interesting personality. Issues such as being a mawālī, being accused of zindīq, ungrateful attitudes towards the caliphs, haughty attitude, wealth, generosity, his duties such as being an ambassador to Byzantium, and the nature of his writings shed light on the first period of the Abbasids in many ways. In this article, ʿUmāra b. Ḥamza’s life and personality are discussed, together with the conditions of the period and prominent figures. In addition, the position and activity of the mawālī class in the early Abbasid period are explained through the example of ʿUmāra. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Emevîler’in son dönemlerinde mevâlî kökenli kâtipler yönetimde söz sahibi olmaya ve entelektüel yönleriyle dikkat çekmeye başlamıştır. Kültürel açıdan donanımlı ve idarî hayatta tecrübe kazanmış bu kişiler, İslam dünyasında edip bürokrat tipolojisinin ortaya çıkmasını sağlamışlardır. Bunlardan biri olan Umâre b. Hamza (ö. 199/814-15 [?]) Abbâsîler’in kuruluş yıllarında üst düzey bir kâtip ve devlet adamı olarak öne çıkmıştır. Umâre’nin aşırı kibirli yönü deyimlere konu olmuştur. Abbâsî halifeleri yararlılığı ve kabiliyetinden ötürü onun bu özelliğine katlanmışlardır. Resmî ve şahsî mektupları oldukça beğenilen Umâre, bu sayede 3-4/9-10. yüzyıl İslam dünyasının ilk on belâgat ustası arasında anılmıştır. Kâtip, harâc âmili, vali ve diplomat olarak başından geçen çeşitli olaylar ve ilginç kişiliği nedeniyle hakkında çok sayıda anekdot kaydedilmiştir. Mevâlîden olması, zındıklıkla itham edilmesi, halifelere karşı minnetsiz tavırları, mağrur edası, sahip olduğu servet, cömertliği, Bizans elçiliği görevi ve yazdıklarının mahiyeti gibi hususlar, Abbâsîler’in ilk dönemine pek çok açıdan ışık tutmaktadır. Bu makalede Umâre b. Hamza’nın hayatı ve şahsiyeti, dönemin şartları ve önde gelen simalarıyla beraber ele alınmaktır. Bunun yanı sıra mevâlînin Abbâsîler’in erken dönemindeki konumu ve etkinliği Umâre örneği üzerinden işlenmektedir [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Journal of Oriental Scientific Research / E-Sarkiyat Ilmi Arastirmalar Dergisi is the property of Journal of Oriental Scientific Research / e-Sarkiyat Ilmi Arastirmalar Dergisi and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)