PAMIĘĆ I DIALOG: Pomiędzy werdyktami historii a pułapką społecznych iluzji. (Polish)

Memory and Dialogue: Between the Verdicts of History and the Trap of Social Illusions. (English)

The aim of the article is to find a formula that would enable a political community to construct its own historical identity in a way that protects it from the symbolic pressure exerted on it by other communities of memory, as well as from losing the distance to its own memories. There are (at least) two hurdles that need to be considered in achieving this goal. The first is history treated as an 'objective rapporteur' of past events and 'the only competent conciliator' in disputes about the correct interpretation of these events. This illusion is not only about history. Emile Durkheim's claim that the 'social facts' are obvious in the cognitive sense has caused a problem history faces today on an equal footing with (other) social sciences. The second obstacle hindering the construction of an historical identity are stereotypes, resentments or habits of the community. These obstacles are grounded in its culture, which is the very same culture that equips the community with the ability to eliminate these obstacles. The solution to the dilemma in question is dialogue. The article indicates three of its applications. Dialogue is (1) a necessary condition for the community to reach an agreement on the events it remembers, (2) a measure that makes it possible to compare the memories of the community with the data collected by historians, and, above all, (3) a call to participate in the intercommunity process of shaping and protecting the culture of remembrance. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Celem artykułu jest znalezienie formuły umożliwiającej wspólnocie politycznej konstruowanie własnej tożsamości dziejowej w sposób chroniący ją tyleż przed symboliczną presją wywieraną na nią przez inne wspólnoty pamięci, co utratą dystansu do własnych wspomnień. Osiągnięcie tak postawionego celu wymaga przezwyciężenia co najmniej dwóch przeszkód. Pierwszą z nich jest traktowanie historii jako „obiektywnego sprawozdawcy" wydarzeń przeszłych oraz „jedynego kompetentnego rozjemcy" w sporach o prawidłową interpretację tych wydarzeń. Iluzja, z którą mamy tu do czynienia, dotyczy nie tylko historii. Teza Emile'a Durkheima o poznawczej oczywistości faktów społecznych okazała się źródłem problemu, któremu historia stawia dziś czoła na równi z (innymi) naukami społecznymi. Drugą przeszkodę utrudniającą konstruowanie tożsamości historycznej stanowią stereotypy, urazy czy nawyki danej zbiorowości. Przeszkody tego rodzaju ugruntowane są w jej kulturze - tej samej kulturze, która wyposaża zbiorowość w umiejętność ich eliminowania. Rozwiązania zarysowanego w ten sposób problemu dostarcza dialog. W artykule wskazane zostały trzy jego zastosowania. Dialog jest warunkiem koniecznym osiągania przez wspólnotę porozumienia dotyczącego rozpamiętywanych przez nią wydarzeń, formułą umożliwiającą porównywanie jej wspomnień z danymi gromadzonymi przez historyków, a przede wszystkim wezwaniem do uczestnictwa w międzywspólnotowym procesie kształtowania i ochrony kultury pamięci. [ABSTRACT FROM AUTHOR]

Copyright of Ethos (0860-8024) is the property of John Paul II Institute, Faculty of Philosophy, John Paul II Catholic University of Lublin and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)