JÓN ÁRNASON OG GRÍSHILDUR GÓÐA: Um breytingar ritstjórans á frásögn konu af annarri konu. (Icelandic)

Item request has been placed! ×
Item request cannot be made. ×
loading   Processing Request
  • Additional Information
    • Alternate Title:
      Jón Árnason and Gríshildur the good: How the editor changed one woman’s narrative about another woman. (English)
    • Abstract:
      In 1864, an Icelandic folktale, Sagan af Gríshildi góðu (the Story of Gríshildur the Good) was published in print for the first time, in Jón Árnason andd Guðbrandur Vigfússon’s folktale collection. The story, a version of the famous story of the Patient Griselda, has its roots in Boccaccio’s Decamerone from c. 1350, which Petrarch rewrote in Latin in 1373, so that it became widespread in European literary circles during the next centuries. The story reaches Iceland c. 1600 and became relatively popular, as at least 18 different versions of the story exist in Icelandic, both in prose and verse, preserved in 52 manuscripts, in addition to the few that have been published in print. When the folktale collection was republished in the 1950s, it included two Griselda folktales, the one from 1864, and also, a shorter, previously unpublished tale, which appeared in volume 5 in 1958. Upon a closer inspection, it turns out that both tales go back to the same handwritten tale in Jón Árnason’s folktale manuscript, Lbs 533 4to, written by Ragnhildur Guðmundsdóttir (fol. 176r–78r). In fact, the 1864 edition is Jón Árnason’s own rewriting of the tale (also preserved in Lbs 533 4to, fol. 220r–23r) while the one from 1958 presents Ragnhildur’s original version. The article attempts to analyse and explain the changes Jón Árnason makes to Ragnhildur’s story, in addition to present the folktalee's influence on later literary works. The main results of the study is that Jón mainly makes three types of changes. Firstly, he embellishes segments where Ragnhildur’s narrative is short and without many details. Secondly, he changes back to the Boccaccio/Petrarch tradition some details which have been spoiled by orality, for instance, by returning the number of Griselda’s children from the folktale traditional three, to Boccaccio/Petrarch’s original two. Jón also removes connections to other narrative traditions, when he makes Ragnhildur’s King Artus (Arthur) nameless. Thirdly, Jón seems to be influenced by the same misogyny as his contemporary colleagues in Europe, when he increases the power of the king and other male characters at the cost of female ones. With his changes, Jón actually created a new version of the Griselda story, so further research into the story’s intertextuality and development must treat his version as an independent text, different from the one written by Ragnhildur. [ABSTRACT FROM AUTHOR]
    • Abstract:
      Árið 1864 kom íslenska þjóðsagan Sagan af Gríshildi góðu í fyrsta sinn út á prenti í þjóðsagnasafni Jóns Árnasonar og Guðbrands Vigfússonar. Þjóðsagan á rætur í Tídægru (Decamerone) Boccaccios frá u.þ.b. 1350 sem Petrarca endursamdi á latínu 1373 þannig að hún náði mikilli útbreiðslu um Evrópu næstu aldirnar. Til Íslands berst sagan í kringum 1600 og nær talsverðum vinsældum, enda eru til a.m.k. átján gerðir sögunnar, bæði í bundnu og lausu máli, varðveittar í 52 handritum, auk þess sem nokkrar hafa verið gefnar út á prenti. Þegar þjóðsagnasafnið var endurútgefið á sjötta áratug síðustu aldar birtust í því tvær Gríshildarþjóðsögur, annars vegar sú frá 1864 og hins vegar styttri, áður óútgefin gerð í 5. bindi árið 1958. Við nánari athugun kemur í ljós að báðar byggja á sömu skrásetningu sögunnar, frásögn Ragnhildar Guðmundsdóttur á bl. 176r–78r í þjóðsagnahandriti Jóns, Lbs 533 4to. Útgáfan frá 1864 er í raun endursamning Jóns sjálfs á frásögninni, sem einnig er varðveitt í Lbs 533 4to bl. 220r–23r), en útgáfan frá 1958 er aftur á móti sagan eins og Ragnhildur hafði skrifað hana. Í greininni leitast höfundur við að greina og útskýra þær breytingar sem Jón gerir á sögunni, auk þess að kanna áhrif þjóðsögunnar á síðari bókmenntaverk. Helstu niðurstöður rannsóknarinnar eru að breytingum Jóns megi skipta í þrjá aðalflokka. Í fyrsta lagi bætir hann við þar sem frásögn Ragnhildar er heldur stuttaraleg. Í öðru lagi breytir hann til baka að Boccaccio-/Petrarca-hefðinni sumu því sem aflagast hefur í munnmælum, t.a.m. barnafjölda titilpersónunnar úr þremur börnum í tvö, og fjarlægir hugsanlega tengsl við aðrar sagnahefðir þegar hann gerir kónginn Artus nafnlausan. Í þriðja lagi virðist hann undir svipuðum karlrembuáhrifum og evrópskir kollegar hans þegar hann eykur áhrif og völd kóngsins og annarra karlpersóna á kostnað kvenpersóna. Með breytingum sínum bjó Jón í raun til nýja gerð Gríshildarsögunnar og í rannsóknum á textatengslum og þróun verður því að líta á hana sem sjálfstæðan texta, óháðan frásögn Ragnhildar. [ABSTRACT FROM AUTHOR]
    • Abstract:
      Copyright of Gripla is the property of Stofnun Arna Magnussonar i islenskum fraedm and its content may not be copied or emailed to multiple sites or posted to a listserv without the copyright holder's express written permission. However, users may print, download, or email articles for individual use. This abstract may be abridged. No warranty is given about the accuracy of the copy. Users should refer to the original published version of the material for the full abstract. (Copyright applies to all Abstracts.)